Natuurvriendelijke oevers Noord- Willemskanaal

Het Noord-Willemskanaal is oorspronkelijk weinig natuurvriendelijk ingericht. Het is een scheepvaartkanaal met oevers die bestaan uit verticale damwanden en een bodem die ook langs de kant al diep is. Hierin kunnen waterplanten zich niet of amper ontwikkelen. Er is weinig ruimte voor vissen om te kunnen paaien en eieren af te zetten en voor jonge vissen om beschut te kunnen opgroeien. Om de diversiteit aan waterplanten en waterdieren te vergroten leggen we in totaal 6 kilometer natuurvriendelijke oevers aan.

Hoe dan?

Dat doen we door langs de kant ondiepe zones te maken van ongeveer 4 meter breedte, met een waterdiepte variërend tot 1 meter. Bij deze diepte kan licht tot op de bodem doordringen en kunnen waterplanten zich ontwikkelen. Dit biedt vervolgens weer paai- en opgroeimogelijkheden voor vissen, maar het biedt ook leefgebied voor allerlei andere (kleine) dieren.

Wat hebben we al gedaan?

In de periode 2018-2023 hebben we in samenwerking met de provincie Drenthe en de gemeente Assen, in het Noord-Willemskanaal en het Havenkanaal ruim 2,5 kilometer natuurvriendelijke oevers aangelegd. Deze trajecten zijn op het kaartje in geel weergegeven.

Wat gaan we de komende tijd doen?

In februari 2024 zijn we tussen de Witte Molen en de Oosterbroekbrug gestart met uitvoering van kadeverbetering in combinatie met de aanleg van 500 meter natuurvriendelijke oeverzone. Deze trajecten zijn op het kaartje groen weergegeven. Door een deel van de kaden ongeveer 5 meter landinwaarts op te schuiven kunnen we hier ondiepe natuurvriendelijke oeverzones maken met een goed leefmilieu voor waterplanten, vissen en andere waterdieren. Zie ook project Kadeverbetering Noord-Willemskanaal.

In mei 2024 staat de start gepland van de aanleg van 800 meter natuurvriendelijke oevers ten zuiden van de Vriezerbrug tussen de laad- en loswal en de Onlandweg. Dit traject is op het kaartje in oranje weergegeven. Ook hier wordt de bestaande kanaaldijk ongeveer 5 meter landinwaarts verplaatst en wordt in de vrijgekomen ruimte achter de damwand een ondiepe oeverzone gegraven. Door een aantal openingen in de damwanden te maken worden de oeverzones ecologisch met het kanaal verbonden.

Wat staat er verder gepland 2024-2027?

In de tweede helft van 2024 willen we nog 400-500 meter natuurvriendelijke oevers aanleggen op het traject Heidenheim, direct ten noorden van het viaduct van de A28. Dit traject is op het kaartje in roze weergegeven. Aangezien er geen mogelijkheden meer zijn voor aanleg van natuurvriendelijke oevers achter de damwanden, willen we dit traject Heidenheim uitvoeren als een pilot (een proeftraject) voor aanleg van natuurvriendelijke oevers door verondieping binnen het kanaalprofiel. Op dit traject willen we verschillende ontwerpen uitproberen. Aan de hand van de ervaringen die we daarmee de komende jaren opdoen, zullen we vervolgens de ontwerpen voor de laatste 2 kilometer uitwerken en in 2026-2027 uitvoeren.
Net als bij de eerdere trajecten zullen we belanghebbenden ook betrekken bij de planvorming voor deze trajecten.