Eerste bijeenkomst klankbordgroep Drentsche Aa-gebied

3 juli 2020

Er wordt gewerkt aan het voorbereiden van nieuw beleid voor het onttrekken van grondwater voor beregening in het stroomgebied van de Drentsche Aa. Op donderdag 2 juli is een brede klankbordgroep, waarmee we de ontwikkelingen bespreken, voor de eerste keer bij elkaar gekomen. Tijd voor een stand van zaken.

In het Drentsche Aa-gebied komen hoge ecologische waarden voor. Dit is met name het geval in het beekdal waarvan grote delen de status van Natura2000-gebied hebben. Deze natuur is afhankelijk van de beschikbaarheid van voldoende grondwater. Want we kunnen en willen hier geen water aanvoeren vanuit het IJsselmeer. Het gebied ligt hiervoor namelijk te hoog boven de zeespiegel en bovendien willen we hier geen ‘gebiedsvreemd’ water hebben omdat dit water een andere samenstelling heeft dan het kwelwater dat kenmerkend is voor het Drentsche Aa-gebied.

Waarom nieuw beleid voor onttrekken grondwater?

Daarnaast heeft het gebied ook een belangrijke landbouwfunctie. Zeker in droge tijden vragen de gewassen die verbouwd worden beregening voor een goede opbrengst van de percelen.

Volgens de huidige regels is beregening uit putten geslagen voor 1 april 1994 toegestaan op alle gewassen. Uit putten die na 1 april 1994 zijn geslagen is alleen beregening mogelijk op ‘hoogsalderende teelten’ en ‘vollegrondstuinbouw in het beperkingengebied’.

De droogtes van 2018 en 2019 hebben ons geleerd dat we zuinig moeten zijn op het beschikbare water in het stroomgebied van de Drentsche Aa om schade aan natuur en landbouw tegen te gaan. Mede daarom is het wenselijk om tot  een zorgvuldige afweging te komen bij de totstandkoming van een nieuw beregeningsbeleid. Dat doen we in samenwerking met het gebied en met onder meer provincie Drenthe, de landbouw en natuur- en terreinbeherende organisaties. We onderzoeken de invloed van beregening op de grondwaterstanden en waar en in welke mate beregening zou kunnen plaatsvinden zonder dat dit tot schade leidt aan de natuur.

Waar staan we nu?

Op 4 november 2019 was er in Rolde een bijeenkomst over het beleid voor grondwateronttrekkingen voor beregening in het Drentsche Aa-gebied. Naast de huidige regels, kwam hier ook het nieuw te vormen beleid aan de orde en de vervolgstappen die gezet zouden worden. Onder meer het huidig gebruik is in deze bijeenkomst aan de orde gekomen. Het waterschap heeft in december via een enquête bij grondeigenaren, pachters en huurders geïnventariseerd welke onttrekkingen er nu zijn zodat we een goed beeld krijgen waar en hoeveel er onttrokken wordt. Ook was er de wens om te komen tot een operationeel grondwatermeetnet zodat beter onderbouwd en gecommuniceerd kan worden wanneer een beregeningsverbod aanstaande is.

Vervolgonderzoek

Omdat er nieuwe informatie beschikbaar is gekomen over de opbouw van de zogenoemde ‘diepe ondergrond’, is er ook een vervolgonderzoek gestart. Eind augustus is dit klaar. Dan kan ook het bestaande ‘geohydrologische model’ hiermee worden verbeterd, zodat we de effecten van beregening zo betrouwbaar mogelijk kunnen doorrekenen dit biedt vervolgens een belangrijke inhoudelijke basis voor het nieuw op te stellen beregeningsbeleid uit grondwater. Dit vervolgonderzoek voeren we uit in nauwe samenwerking met de provincie Drenthe.

Input klankbordgroep

Er zullen verschillende scenario’s worden doorgerekend. Hiervoor zijn ook de input en ideeën van de breed samengestelde klankbordgroep van belang. In deze groep zijn de landbouw, Staatsbosbeheer, Natuur- en Milieufederatie Drenthe, Agrarische Natuur Drenthe, Drents Particulier Grondbezit, de waterbedrijven, provincie Drenthe en waterschap Hunze en Aa’s vertegenwoordigd. Met de betrokkenheid van deze klankbordgroep willen we tot een zorgvuldige afweging komen bij het opstellen van een nieuw beregeningsbeleid.